DIE WACHPORT, het oude raadhuis in Filsen
van Alfred Neckenich

uit de nalatenschap van Josef Nengel,
meester-timmerman en erelid van Filsen,
geboren op 11 maart 1893,
overleden op 19 november 1992.

Het oude raadhuis in Filsen is een van de weinige nog bestaande vakwerkhuizen die boven een boog zijn gebouwd. Het vakwerk draagt het jaartal 1611. De boog en de onderbouw zijn echter veel ouder. Een wallengracht liep van hier buiten het dorp tot aan de Rijn.
Van hieruit liep ook de enige toegangsweg naar Osterspai en de wagenspoor over de Rheinhöhe, die al door de Romeinen werd gebruikt. Met de poort werd het dorp 's nachts afgesloten.

Aan het oude breukstenen werk van de boog is de gemeentestraat gebouwd. Vanaf de Oberstraße leidt een brede stenen trap naar een platform, ooit voorzien van een wachthuisje, van waaruit de dorps- en uitvalswegen konden worden geobserveerd. De nachtwachter had hier zijn post en maakte 's nachts elk uur zijn ronde door het dorp, terwijl hij met fluitsignalen de tijd aangaf.

De woning boven de boog was bestemd voor de schoolmeester. Op de 2e verdieping, de oude raadszaal, was tot 1881 het klaslokaal. Het gebouw wordt daarom in het dorp nog steeds “de Hochschul” genoemd. Hier kwam jaarlijks op de vastenavond ook de buurtschap bijeen. Een kleine kamer achter de zaal diende als archief van de gemeente. Waardevolle oude boeken en documenten werden hier bewaard.

De boog, “de Wachport” genoemd, was altijd het verzamelpunt van de jeugd. Sterk beschadigd door Amerikaanse tanks, werd hij in 1948 weer hersteld.
Aan de raadhuistrap zaten in oude tijden 's avonds ook de ouderen op een stam, de “Schneidbank” genoemd, en vertelden verhalen. Voor de boog op de wegkruising staat het heiligenhuisje “St. Margaretha”. Al in 1712 genoemd en vernieuwd, moest het in 1933 zwaar beschadigd afgebroken en verder terug weer opgebouwd worden.

Zo is het oude raadhuis met zijn omgeving een monument uit vroegere tijd, het symbool van Filsen, dat veel bewonderd, geschilderd en gefotografeerd is.

Het oude raadhuis zou moeten leren,
in oorlog en nood en zware tijden
de stormen moedig af te weren
zoals het dat in elk geval deed.
(Josef Nengel)